De beschrijving van het Zilveren Kruis 1813-1815

Paragraaf 2: De beschrijving van het Zilveren Kruis 1813-1815

Het besluit tot instelling van het zilveren kruis 1813-1815 werd opgenomen in het Staatblad van 1865, onder no. 32 en is van de volgende inhoud:

Wij WILLEM III, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Groothertog van Luxemburg, enz., enz., enz.

Willende aan Neerlands strijders van 1813-1815 een openlijk bewijs geven van Onze erkentelijkheid voor hetgeen door hen in die gedenkwaardige jaren is verrigt, en verlangende dat dit blijk tevens strekke tot herinnering aan de herstelling en bevestiging van Neerlands onafhankelijk volksbestaan;

Op de voordragt van Onze Ministers van Binnenlandse Zaken en van Oorlog van den 23sten April 1865, litt. H6, kabinet; Den Raad van State gehoord (advies van den 9den Mei 1865, no. 7);

Hebben goedgevonden en verstaan:

Art. 1. Voor hen, die in de jaren 1813-1815 in Nederlandsche dienst aan de altijd gedenkwaardige krijgsverrigtingen ter herstelling en bevestiging van Neerlands onafhankelijk volksbestaan een werkzaam aandeel hebben gehad, wordt een eereteeken ingesteld.

Art. 2. Dit eereteeken bestaat in een zilveren kruis met vijf armen. Op de eene zijde van het kruis is in het midden het jaartal 1813 en op de andere zijde het jaar 1815 gestempeld. Het wordt op de linkerborst gedragen aan een oranjelint ter breedte van 2,75 duimen, met twee witte strepen. Het lint mag zonder het eereteeken niet worden gedragen.

Art. 3. Onze Minister van Oorlog wordt gemagtigd, het eereteeken met een daarbij gevoegd certificaat, ingerigt naar het bij dit besluit behoorende model, uit te reiken.

Art. 4. De belanghebbenden doen hunne aanspraken gelden bij Onzen Minister van Oorlog. Bij de aanvragen wordt zoo mogelijk een staat van dienst of eenig ander behoorlijk bewijs van dien aard gevoegd, waaruit de aanspraak op het eereteeken blijkt. Indien hij, die de aanvraag doet, niet meer in 's Rijks dienst noch gepensioneerd is, wordt door hem tevens overgelegd een bewijs van goed burgerlijk gedrag, afgegeven door het gemeentebestuur zijner woonplaats.

Art. 5. Nopens het verbeuren van het eereteeken is de bepaling van toepassing, welke bij het Koninklijk besluit van de 19den December 1832, no 72, ten aanzien van het metalen kruis is vastgesteld.

Art. 6. Het Departement van Oorlog wordt met het doen vervaardigen van de eereteeken belast. Onze Minister van Oorlog is belast met de uitvoering van dit bsluit, hetwelk in het Staatblad en in de Staatscourant zal worden geplaatst, en waarvan afschrift zal worden gezonden aan den Raad van State, de ministeriele departementen, Onze kanselier der beide orden en de algemeene rekenkamer, tot informatie.

's Gravenhage, den 10den Mei 1865.

(get.) WILLEM

De Minister van Binnenlandse Zaken,

(get.) THORBECKE.De Minister van Oorlog,(get.) J.W. BLANKEN

Afbeeldingen uit het Archief Kabinet des Konings toegang nummer 2.02.04 inventarisnummer 1543
(Depot 502B 18/01.1 t/m 18/09.8)

Voorzijde en keerzijde van het Zilver Kruis 1814-1815. (Bron: https://www.liverpoolmedals.com/product/netherlands-dutch-waterloo-war-cross-1813-15-silver-2)

Het zilveren herdenkingskruis is een vijf-armig zilveren kruisje met een breedte van 35 millimeter. In het midden is een medaillon met op de voorzijde het jaartal 18 13 is afgebeeld en op de achterzijde het jaartal 1815. In de rand van dit medaillon staan op de voorzijde de initialen "P.Z."  met daaronder 3 puntjes die aan de juwelier Pauwels & Zoon (Den Haag) toebehoren. Dit merkteken bevindt zich op de scheiding van het medaillon en bovenste arm. Daarnaast is er nog een zilverwaarmerk in de vorm van een klein zwaard te vinden op het kruis. Deze kan zich op verschillende plaatsen, zowel op de voor- als achterkant van het kruis bevinden. 

Links een foto van de initialen "P.Z." en rechts een foto van het zilvermerk in de vorm van een zwaardje.
(Bron: eigen opname).

Van de achterzijde zijn 2 verschillende varianten bekend. Bij beide varianten staat het jaartal 1815 op de achterzijde echter bij 1 variant is 1815 zonder punt achter het jaartal zichtbaar en bij de andere variant is 1815 met punt achter het jaartal zichtbaar.

Links een foto van het medaillon met het jaartal zonder de punt achter het jaartal 1815 en rechts een foto van het medaillon met hetzelfde jaartal maar dan zonder punt achter 1815. 
(Bron: eigen opname).

Bij het Zilveren Kruis 1813-1815 hoort ook een certificaat met de onderstaande tekst:

CERTIFICAAT

DE MINISTER VAN OORLOG,

Gezien hebbende Zijner Majesteits besluit van den 10den

Mei 1865, no. 45, waarbij het Hoogstdenzelven heeft behaagd,

voor de strijders, die in Nederlandse dienst aan de altijd

gedenkwaardige krijgsverrigtingen ter herstelling en bevesti-

ging van Neerlands onafhankelijk volksbestaan in de jaren

1813-1815, een werkzaam aandeel hebben gehad, een eeretee-

Ken in te stellen;

Verklaart, als daartoe bij voormeld besluit gemagtigd, dat

N. N.

Geregtigd is tot het dragen van voorschreven eereteeken, het-

welk hem als openlijk blijk zal strekken van 's Konings erken-

telijkheid voor hetgeen door hem in die merkwaardige jaren

voor het vaderland is verrigt.

Originele Oorkonde van uitreiking van het Zilveren Kruis op naam van F. Adolf. Het betreft hier vermoedelijk Frederik Adolf, geboren te Tessel op 16 augustus 1792, overleden te Alkmaar 18 november 1872.
(Bron: onbekend)